«Ο Δημήτρης Ταλαμπέκος ίδρυσε το βυρσοδεψείο του το 1890 στον Όρμο Νέου Καρλοβάσου.
Το κτίριο της φωτογραφίας (πέτρινο, μονώροφο με μήκος 20 και πλάτος 8 περίπου μέτρα) είναι το πρώτο ταμπάκικο της επιχείρησης και ακολουθεί τα χαρακτηριστικά των βυρσοδεψείων του τελευταίου τέταρτου του 19ου αι.
Αργότερα ο Δ.Ταλαμπέκος προχώρησε σε επέκταση του αρχικού κτιρίου με νέες προσθήκες και διώροφο κτίσμα για να στεγάσει την επιχειρηματική δραστηριότητα των παιδιών του. Μαζί μεγάλωσε και η επωνυμία της επιχείρησης, «Βυρσοδεψείον Ο Φοίνιξ Δημ.Θ. Ταλαμπέκου & Υιών».
Στη φωτογραφία απεικονίζεται όλο το εργατικό δυναμικό του βυρσοδεψείου. Δεκατρείς ταμπάκηδες (μερικοί απ' τους οποίους έφηβοι) και τρία παραγιουδάκια.
Τα παραγιουδάκια (συνήθως παιδιά βυρσοδεψεργατών) έμπαιναν στο ταμπάκικο από 10-12 ετών (εδώ το μικρότερο με το φτυάρι δεν φαίνεται να ξεπερνά τα 7 χρόνια), πολλές φορές σε βάρος των σχολικών τους υποχρεώσεων.
Στην αρχή έκαναν διάφορες βοηθητικές εργασίες (πλυσίματα, κουβαλήματα, μάζεμα περιττωμάτων σκυλιών, περιστεριών κ.ά., που παλιά τα χρησιμοποιούσαν για συμπληρωματική απασβέστωση των δερμάτων) και χουσμέτια (μικροθελήματα) με ελάχιστη αμοιβή. Σιγά σιγά μάθαιναν καλά τη δουλειά και γίνονταν τεχνίτες ταμπάκηδες σαν τους πατεράδες τους.
Ο Δημ.Ταλαμπέκος διακρίνεται καθιστός στη μοναδική καρέκλα δίπλα στο γραφείο με το βασιλικό, το ρολόι και τα βιβλία της επιχείρησης, ενώ γύρω απ' το τραπέζι στέκονται οι γιοί του. Πολλά παιδιά αφεντικών μαθήτευαν στη βυρσοδεψική τέχνη στα ταμπάκικα των γονιών τους.
Η τέχνη του βυρσοδέψη απαιτούσε υψηλή εξειδίκευση. Για κάθε μελλοντικό εργοδότη, η άριστη γνώση της τεχνικής σε κάθε στάδιο της βυρσοδεψίας ήταν απόλυτα απαραίτητη για τη σωστή επίβλεψη και τη διαχείριση των υποθέσεων της επιχείρησης.
Στα παλιά χρόνια της καρλοβασίτικης χειρωνακτικής βυρσοδεψίας, οι συνθήκες εργασίας ήταν απάνθρωπες και τ' αφεντικά σκληρά. Οι εργάτες δούλευαν από ήλιο σε ήλιο χωρίς καμία νομοθετημένη προστασία, με χαμηλά και αβέβαια μεροκάματα. Αποκορύφωμα της εκμετάλλευσης ήταν η περίφημη μάγκα, δηλ. η χωρίς αμοιβή απασχόληση στο βυρσοδεψείο τις Κυριακές ή τις άλλες αργίες για τη διεκπεραίωση επείγουσων εργασιών και την έκφραση ευγνωμοσύνης στο εργοστάσιο και τον εργοδότη. Η μάγκα, παρότι απαγορεύτηκε με νόμο για πρώτη φορά το 1903, στην πραγματικότητα δεν καταργήθηκε ποτέ.
Οι εργάτες κρατούν τις μαχαίρες βαρέματος, ενώ δύο κρατούν ντουναλέτες. Διακρίνεται καθαρά το ξύλινο υποστήριγμα όπου στερεώνονταν τα καβαλέτα. Ο τελευταίος εργάτης δεξιά κρατά το κοντάρι (ένα διχαλωτό αγριόξυλο μήκους 3 μ. για το κρέμασμα και ξεκρέμασμα των δερμάτων). Μπροστά του διακρίνεται το βαρελάκ' με το οποίο μετέφεραν το χάρτζι για το πάστωμα των δερμάτων.» (σελ.162)
Το Ταμπάκικο ήτανε δίπατο. Στο κάτω πάτωμα γινότανε η υγρή δουλειά: η προκαταρκτική και η δέψη. Ήταν εκεί οι λίμπες και τα ποντόνια και τα καβαλέτα και οι βαρέλες. Εκεί γινόταν τα ξενερίσματα και τα ξελεσάσματα και τ’ ασβεστώματα. Και βέβαια τα παστώματα και τα γυρίσματα στις βαρέλες. Υγρασία και γλίτσα και μισόφωτο. Και βρώμα βαριά.
Στο πάνω πάτωμα γινόταν η στεγνή δουλειά: η τελειοποίηση και η συσκευασία. Ήταν εκεί οι πάγκοι για το στρώσιμο των πετσιών, οι κρεμάλες για το κέρωμα και το στέγνωμά τους, οι κύλιντροι για το σιδέρωμα, κι όλα τα εξελιγμένα μηχανήματα. Ήταν φωτεινό το πάνω πάτωμα, καθαρό κι είχε την ευχάριστη μυρωδιά του αργασμένου δέρματος.
Κ. Καλατζής. Το ταμπάκικο, εκδ. ΠΙΤΣΙΛΟΣ, 1990, σελ. 20
(πηγή: Σάμος 1862 - 1920, λεύκωμα με φωτογραφίες και καρτ ποστάλ, Κείμενο: Ντίνος Ο.Κόγιας, Μανόλης Βουρλιώτης, Σχολιασμός φωτογραφιών: Ντίνος Ο.Κόγιας, Εκδόσεις: Επί χάρτου, 1999)
Περιοδικό: Υγιεινή και Ασφάλεια της εργασίας-Τεύχος 20
φωτογραφία | γιάννης_παπαναστάσης
φωτογραφίες βίντεο | νίκος_χατζηιακώβου
Δεν υπάρχουν σχόλια
Δημοσίευση σχολίου