Κούρεμα με την ψιλή

Ψιλή μηχανή είναι η ονομασία της χειροκίνητης κουρευτικής μηχανής που χρησιμοποιούνταν στο παρελθόν για το πολύ βαθύ κούρεμα των μαλλιών του κεφαλιού. 

Χρήση της ψιλής μηχανής γινόταν ευρύτατα στο παρελθόν σε μαθητές για λόγους υγιεινής. Επίσης, γινόταν σε νεοσύλλεκτους στρατιώτες ως το 1982, για λόγους καταπολέμησης των ψειρών και πειθαρχίας. Από αυτή δεν γλύτωναν ούτε οι «τεντιμπόηδες» της εποχής, οι νεαροί τρόφιμοι αναμορφωτηρίων, οι κρατούμενοι και οι ιερόδουλες, καθώς το κούρεμα με την ψιλή θεωρούνταν μέσο τιμωρίας και παραδειγματισμού διά της διαπόμπευσης.

Η ονομασία με την "ψιλή" οφείλεται στην προαναφερθείσα μηχανή. 

Η φωτογραφία με τους εικονιζόμενους "ήρωες" καθήμενους μαθητές, προέρχεται από την αυλή του Δημοτικού Σχολείου Κουμεΐκων Σάμου εν έτει 1963.

Πρόκειται για μια σκηνή που μεταφέρει στοιχεία της καθημερινής ζωής στα ελληνικά χωριά της δεκαετίας του 1960, όπου οι σχολικές αυλές συχνά λειτουργούσαν και ως κέντρο κοινωνικής δραστηριότητας. Τέτοιες πρακτικές ήταν συνηθισμένες τότε, λόγω περιορισμένων οικονομικών μέσων και της ανάγκης για πρακτικές λύσεις στην καθημερινή ζωή.

Η χειροκίνητη ψιλή μηχανή, ήταν σύμβολο της εποχής, συνδεδεμένη με την απλότητα της ζωής, αλλά και τη αυταρχικότητα εκείνων των χρόνων.

Προσωπικά, και για καλή μου τύχη, δεν πρόλαβα το συγκεκριμένο μαρτύριο. 

Το κούρεμα με την ψιλή στα δικά μου μαθητικά χρόνια (1968-1974), ελάμβανε χώρα στο κουρείο του Σπύρου, ενός συμπαθέστατου κουρέα με καταγωγή από το Νεοχώρι, ο οποίος μάλιστα μου είχε χαρίσει και μια κουρευτική μηχανή.

Το κουρείο του βρισκόταν αρχικά στην πλατεία του χωριού, σε ένα μικρό καμαράκι, δίπλα από το καφενείο του Κονδύλη. Αργότερα μετακόμισε στο τέρμα της κατηφόρας του Αγίου Νικολάου, απέναντι από το τσαγκαράδικο του "Γαλάνη" και δίπλα από το καφενείο ταβέρνα του Βακύρη ή "Σταμλεώτ'".

Ο ίδιος φορούσε πάντα άσπρη "ποδιά", ενώ ο χώρος του μικρού κουρείου ήταν πεντακάθαρος και μοσχοβολούσε κολόνια και πούδρα.

Στις μέρες μας, το κούρεμα με την ψιλή, στην καθομιλουμένη και μπόμπα, είναι τρόπος κουρέματος, που ακολουθείται από νέους κυρίως άνδρες και φαίνεται ότι έγινε εξεζητημένη μόδα, προερχόμενη από τις ΗΠΑ και την Ευρώπη. 

~*~

Θερμές ευχαριστίες στην Βασιλικώ Φαλλιέρα για την παραχώρηση της φωτογραφίας και στον Μιχάλη Μένεγα για την ενημέρωση!!