xkounalaki@kathimerini.grΤην επομένη των κρίσιμων τοπικών εκλογών στην Εσση τον Ιανουάριο, οι Γερμανοί πολίτες και δημοσιογράφοι διαπίστωσαν με έκπληξη ότι η «έγκυρη» εφημερίδα Berliner Zeitung... ξέχασε να καταπιαστεί με το θέμα. Αυτή τουλάχιστον ήταν η επίσημη δικαιολογία του αρχισυντάκτη του φύλλου, Γιόζεφ Ντέπενμπροκ, ο οποίος αφηγήθηκε στη συνέχεια στους συναδέλφους του ότι «δεν σκέφτηκε καν το ζήτημα». Έτσι απλά. Του διέφυγε. Αν επρόκειτο για ανθρώπινο λάθος, η απολογία θα ήταν θεμιτή, αλλά οι συντάκτες της βερολινέζικης εφημερίδας δεν ικανοποιήθηκαν. Έστειλαν επιστολή στον Ντέπενμπροκ, με την οποία τον καλούν σε παραίτηση, ενώ ζητούν από τον ιδιοκτήτη της Berliner να προχωρήσει το ταχύτερο δυνατό στην πώλησή της. Η ανταρσία στη γερμανική δημοσιογραφική γαλέρα έχει βαθύτερα αίτια: Από το 2005 η εφημερίδα ανήκει στο λονδρέζικο επιχειρηματικό όμιλο Mecom και στόχος του ιδιοκτήτη της, Ντέιβιντ Μοντγκόμερι, είναι η διαρκής συμπίεση του κόστους λειτουργίας και παραγωγής των ΜΜΕ, που κατέχει. Μέσα στα δύο προηγούμενα χρόνια οι αποδόσεις αυξήθηκαν κατά 15%, αλλά ο Βρετανός επιχειρηματίας φαίνεται ότι επιθυμεί να ανεβάσει τα περιθώρια κέρδους στο 20%. Έτσι, οι Γερμανοί συνάδελφοι βρέθηκαν ξαφνικά να εργάζονται με στόχο τον πλουτισμό των μετόχων της Mecom και όχι την αντικειμενική ενημέρωση αναγνωστών.
Στο μεταξύ, στην ίδια τη Βρετανία οι δημοσιογράφοι είναι εξίσου απαισιόδοξοι για το μέλλον του επαγγέλματος. Ο συντάκτης της εφημερίδας Γκάρντιαν, Νικ Ντέιβις, εξέδωσε βιβλίο με τίτλο «Επίπεδες γήινες ειδήσεις», στο οποίο συμπεραίνει ότι «τα βρετανικά ΜΜΕ παράγουν μαζική διαστρέβλωση». Βασική αιτία για την παρακμή του βρετανικού Τύπου, κατά τη γνώμη του, είναι πως ενώ έχει αυξηθεί ο αριθμός των δημοσιογράφων ανά φύλλο, έχει πολλαπλασιαστεί ο χώρος, τον οποίο καλούνται να γεμίσουν οι συντάκτες. Ο Ντέιβις επισημαίνει χαρακτηριστικά πως ο μέσος δημοσιογράφος καλείται να γεμίσει τριπλάσιο χώρο σε σχέση με παλιότερα, καθώς και τις άπληστες τσέπες ιδιοκτητών και μετόχων.
Ο Ντέιβις ανέθεσε σε μία ομάδα φοιτητών στο Πανεπιστήμιο του Κάρντιφ να μελετήσουν 2.207 δημοσιεύματα του βρετανικού Τύπου. Η έρευνα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το 60% εξ αυτών αποτελούνταν εξ ολοκλήρου από δελτία Τύπου και υλικό δημοσίων σχέσεων, καθώς και αντιγραφές από πρακτορεία ειδήσεων, ενώ το 20% περιείχε στοιχεία τέτοιων δημοσιεύσεων. Σε ποσοστό 8% οι φοιτητές αδυνατούσαν να διαλευκάνουν την πηγή των δημοσιογράφων, με αποτέλεσμα μόνο το 12% των ρεπορτάζ να απομένει ως πρωτογενές υλικό δημοσιογραφικής έρευνας. Όπως σημειώνει στη σχετική βιβλιοκριτική του το London Review of Books, αυτήν τη στιγμή η Βρετανία διαθέτει περισσότερους εργαζόμενους στον τομέα των δημοσίων σχέσεων από ότι δημοσιογράφους, 47.800 έναντι 45.000. (Στην Ελλάδα το έχουμε λύσει το πρόβλημα αφού οι δημοσιογράφοι επιτελούν αμφότερα «λειτουργήματα» ταυτόχρονα...).
Επιπλέον, ο Ντέιβις καταγράφει στο ενδιαφέρον πόνημά του τους χρυσούς κανόνες της σύγχρονης δημοσιογραφίας: Οι ειδήσεις πρέπει να είναι φτηνές, δηλαδή εύκολες στην κάλυψή τους· ασφαλείς στη δημοσίευσή τους· να βασίζονται σε «ασφαλή στοιχεία», κατά προτίμηση επίσημες πηγές· να αποφεύγουν ακανθώδεις περιοχές, που είναι ευάλωτες σε αντιδράσεις, όπως αγωγές για συκοφαντική δυσφήμηση ή οργή του ισραηλινού λόμπι· να βασίζονται σε «ανώδυνες απόψεις» και να μην προσβάλουν κοινά αποδεκτές αξίες
Δεν υπάρχουν σχόλια
Δημοσίευση σχολίου