ΕΔΩ ΜΥΤΙΛΗΝΙΟΙ...!!!

της Κούλας Καραμηνά-Πόθου

Στα στέκια τα επαρχιώτικα που λέει κι ο Σαββόπουλος στο «ας κρατήσουν οι χοροί», εμείς οι παραμεθόριοι φύλακες της πέτρας και του δεντρολίβανου, της ελιάς και του σκίνου , του μαύρου σαμιώτικου πεύκου και της κνούκλας, του αμπελιού και της δάφνης. Στέκι του μοναχικού ανθρώπου η αρχαιότατη δρύς κάτω από τα κάστρα του Πολυκράτη, το τοξωτό άνοιγμα –απομεινάρι του υδραγωγείου της πηγής των Αγιάδων, πλησίον του ιερού ναίσκου τ΄Αι-Γιάννη, με το ομώνυμο του Αι-Γιαννιού το ρέμα, απροσπέλαστο σχεδόν. Κάποτε στα όνειρα του παππού, αυτό το ρέμα, είχε λέει προοπτική να γίνει δρόμος, να θαυμάζουν οι περιηγητές την αετοφωλιά, τις σπηλιές, τους φεγγίτες του Ευπαλινείου ορύγματος…

Όνειρα που σκορπίστηκαν ή μήπως μεταλαμπαδεύτηκαν στις γενιές που προσμένουν και αγωνίζονται κι ας φαίνεται σε μερικούς ότι ο αγώνας είναι μάταιος, γιατί εύκολα γίνεσαι ρίψασπις , δοσίλογος επί το νεολληνικότερον, βολεψάκιας ή παρτάκιας κατά την αργκό, μα δύσκολα επιμένεις κι αντιστέκεσαι. «Η Ελλάδα που επιμένει , η Ελλάδα που αντιστέκεται κι όποιος δεν καταλαβαίνει δεν ξέρει πού πατά και πού πηγαίνει…».

Εδώ Μυτιληνιοί!!! «…και που λες Ευτυχία, ευτυχία δε βρήκαμε, λίγα μόνο στοιχεία…», στην επαρχία ήταν η Ευτυχία του τραγουδιού, νησιώτες στο «αβάπορο» Αιγαίο εμείς με την ευτυχία κουβάρι στα νύχια της γάτας, κουβάρι με ένα σωρό κουρέλια-απομεινάρια φορεμάτων, λουριδάκια ραμμένα στη σειρά, για τον αργαλειό. Κουβάρια μεγάλα πολύχρωμα, που έγιναν κουρελούδες ή «στράτες σακλένιες» που λέγανε κι οι γριές μας. Κουβάρια ευτυχίας κλειδωμένα στο μπαούλο κάποτε, προικιά ανέγγιχτα που γέμισαν οξειδώσεις. 

Η ανελέητη σκουριά του χρόνου ή μπορεί κι η σκουριά των ανθρώπων, γέμισε τα χωριά κουφάρια σπίτια έρημα. Σαν σκαριά φαγωμένα από το κύμα, σαν κιβωτοί στο έλεος του «Αραράτ», χάσκουν με τις στέγες σε κίνηση απόγνωσης προς τα μέσα, εκεί που κάποτε η εστία έκαιγε συνεχώς, εκεί που οι άνθρωποι νυχτέρευαν στο μονοκάμαρο ή στην καλή την κάμαρα. 

«Ένα παράθυρο ανοιχτό τη λιακάδα… τραγουδάει ο Ρίτσος στο καπνισμένο τσουκάλι κι ένα παράθυρο που δέρνεται με τα πατζούρια έρμαια των καιρών, συναντώ σε κάθε καντούνι σχεδόν, σε κάθε γειτονιά. 
Απόψε είδα περισσότερα φωτισμένα παράθυρα κι ήταν η παρηγοριά βάλσαμο στην ψυχή. 
Δεν ήταν η ώρα να κλείσει η νοικοκυρά τις πίκρες έξω, ή να βάλει μέσα ο νοικοκύρης το κλουβί με το καναρίνι. Απλά ήταν στο ακόμα σούρουπο, εκεί που αχνοφέγγει και ξαφνικά αρχίζουν όλα να φωτίζονται διαφορετικά. 
Πότε να τα σκεπάζει ένα απειλητικό σύννεφο, πότε ο κτύπος του ρολογιού της εκκλησιάς της Παναγίας να ταράζει την ηρεμία και να ενώνεται λες ο ήχος με το φως από τα καντηλάκια τα ηλεκτρικά, ή τα κεράκια πάνω στην άμμο του μανουαλιού στο ξωκλήσι του Αγίου …

Εδώ Μυτιληνιοί κι οι εικόνες που συγκέντρωσα στη μνήμη απόψε, ήταν διαφορετικές που με γέμισαν με ανάλογα συναισθήματα . 

Προχωρώ και δεν αντιστέκομαι στην περιέργεια να κοντοσταθώ για δευτερόλεπτα, να δω τη σκηνή. Άλλωστε δε φταίω που δεν τράβηξαν τις κουρτίνες, οπότε, παρατηρώ: Γιαγιά και παππούς δίπλα-δίπλα στις καρέκλες τους, να βλέπουν τηλεόραση και πίσω από τον παππού, η εγγονή στη δική της καρέκλα, να κρατά ένα μολύβι και να κάνει με αυτό διάφορα σχέδια στην πλάτη του παππού, κάτι σαν μασάζ, σαν παιχνίδι, γιατί με το ένα χέρι κρατούσε το μολύβι και με το άλλο θώπευε στοργικά τον παππού. Τυχερός άνθρωπος, να έχει κοντά του εγγόνια και παιδιά! Ευτυχισμένο σπίτι αγάπης, το χάρηκα και χαμογέλασα. 

Προχωρώ, το σοκάκι ασβεστωμένο με σχέδια λουλουδιών και γράμματα που λένε «καλό Πάσχα» κι ας κοντεύουμε να μπούμε στο σαραντάμερο για τα Χριστούγεννα. Δεν πειράζει, τα φρεσκάρουν κάθε τόσο και δεν αλλάζει η ευχή. 
Το παράθυρο ψηλά, δεν βλέπω παρά τα ντουλάπια της κουζίνας και τα αστραφτερά μπακίρια που φιγουράρουν περήφανα, γιατί δεν ξεπουλήθηκαν, γιατί υπάρχουν διακοσμητικά πλέον, θυμίζοντας άλλες εποχές. 

Η διαδρομή συνεχίζεται και μια οικεία μυρωδιά μου γαργαλάει την όσφρηση. 
Κάποια φτιάχνει τηγανίτες και καθώς πλησιάζω, βλέπω ότι η γιαγιά τηγανίζει, η εγγονή τις τοποθετεί στην πιατέλα και ρίχνει τυρί ενώ η θεία η γεροντότερη, πλέκει με το βελονάκι. 
Η τηλεόραση είναι κλειστή κι ακούω το γέλιο της εγγονής και τις παρατηρήσεις της: γιαγιά, αυτή είναι πολύ φουσκωτή, να τη δώσουμε στον μπαμπά μου, αυτή κοίτα είναι πιο ξεροψημένη, αρέσει στον παππού, ααα! , αυτή τη μεγάλη θα την πάω αύριο στην κυρία μου, στη δασκάλα μου, λέω… 

Παρηγοριέμαι, δε χάθηκαν οι αξίες, υπάρχει επικοινωνία, κλειστή η τηλεόραση κι οι άνθρωποι μιλάνε μεταξύ τους!!!

 

Ίσα που «ακούγεται» πλέον η μυρωδιά του τηγανιού, η υγρασία αρχίζει να γίνεται αισθητή κι η νεαρά πίσω από τις κουρτίνες, παίζει με το τάμπλετ απορροφημένη, μέσα σε ένα σπίτι που απέξω δεν έχει ούτε μια γλάστρα να κρύψει τουλάχιστον τους ξεφτισμένους σοβάδες και τα ξεθωριασμένα χρώματα, εκείνα τα αταίριαστα που κάποτε βάφτηκε το κτίριο. 
Επιστρέφω σπίτι και δεν «πετάω» τίποτα. Όλες οι εικόνες κι όλα τα παράθυρα μιλάνε για τους χαρακτήρες των ενοίκων. Κι επειδή δεν αλλάζω συνήθειες και κάτι τέτοιες στιγμές η ποίηση μου χαμογελάει τραγουδώντας, τραγουδώ τους στίχους του Μανώλη Αναγνωστάκη: 

Μιλώ για τα τελευταία σαλπίσματα των νικημένων στρατιωτών…
Για τα σπίτια που χάσκουνε δίχως παράθυρα σαν κρανία ξεδοντιασμένα. 
Μιλώ για τις ξυπόλυτες μάνες που σέρνονται στα χαλάσματα, για τις φλεγόμενες πόλεις τα σωριασμένα κουφάρια στους δρόμους …

Μα πιο πολύ ΜΙΛΩ για τους ψαράδες, π΄αφήσανε τα δίχτυα τους και πήρανε τα βήματά Του
… κι αυτοί γαλήνιοι το δρόμο παίρνουνε π΄άκρη δεν έχει, χωρίς το βλέμμα τους να σκοτεινιάσει ή να λυγίσει. 
Όρθιοι και μόνοι μες στη φοβερή ερημία του πλήθους…

Εδώ Μυτιληνιοί. Το πλήθος μπορεί να μην έχει ερημία στο σύνολό του αν προσπαθούμε συνεχώς για την πραγματική προσέγγιση μεταξύ μας, χωρίς εκείνο το «θεαθήναι» ή το «για τα μάτια του κόσμου». 

Με ένα καθάριο βλέμμα και μια καλή κουβέντα οι Μυτιληνιοί μπορούν τα καλύτερα!!!
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Φωτογραφίες: ΜΥΤΙΛΗΝΙΟΙ ΣΑΜΟΥ, iSamos.gr, google.gr

Το χρονογράφημα της κας Καραμηνά το αλίευσα σε χρόνο ανύποπτο στο facebook (νομίζω) !!!