Τα τραγούδια της κούνιας

Μετά το Πάσχα εθίζουσιν αι παρθένοι μετά μεσημβρίαν των εορτών να ποιώσοι (κάνουν) τας διττάς αιώρας λεγομένας ανεμόκλαν και τραμπανόκλαν εκ των κλώνων των δένδρων και να άδωσι μετ' ευαρέστου ήχου άσματα λεγόμενα "τραγούδια της κούνιας", άτινα περιλαμβάνουσι το ρήμα αγαπώ, προοιμιαζόμεναι εκ της επομένης ευχής.

"Σίδερο να 'ναι το σχοινί κι ατσάλι (χάλυψ) το κλωνάρι,
εκείνος οπ' την έκαμε (την κούνιαν δηλ.) να ζη να κάμη κι άλλη"

και τινες νεανίαι ίστησι την πλάστιγγα (τραμπάλαν), δι ης διασκεδάζουσι, περιστρεφόμενοι επ' αυτής.

ΣΑΜΙΑΚΑ ΕΘΙΜΑ.

ΥΠΟ Ε.Ι.Κ. 1875

Την ημέρα του Πάσχα και όλη τη Λαμπροβδομάδα σε πολλές τοποθεσίες, μοναστήρια, εξοχικά, αλλά και στις γειτονιές των χωριών κατασκεύαζαν κούνιες μικρές για τα παιδιά και άλλες μεγάλες, τις γνωστές σανδόκλες για τους μεγάλους. Έδεναν γερά σχοινιά, παλαμάρια, σε χοντρά κλωνάρια και σε μια μακρόστενη τάβλα (σανδόκλα) ανέβαιναν τα ... πληρώματα του... αερόπλοιου μαζί με τους δυο καπεταναίους, όρθιους πλώρη-πρύμη και ξεκινούσε το ταξίδι...
Έτριζαν τα γερά κλωνάρια των πεύκων και οι κούνιες σαν σκούνες σε φουρτουνιασμένο πέλαγος πετιούνταν στα ύψη με γέλια και τραγούδια, για μεγάλα ταξίδια στην απεραντοσύνη του ουρανού και του ονείρου.
Το έθιμο έχει περιοριστεί δραστικά.

νίκος νόου

τριάντα πέντε χρόνια με το φακό της επικαιρότητας 1960-1995

απόπλους 2007

Σίδερο να ναι το σκοινί κι ατσάλι το δοκάρι

και το σανίδι μάλαμα κι ούλο μαργαριτάρι.

Να μουνε στη γης καρφίτσα,

ν αγκυλώνω τα κορίτσα.

Πάνω στην κούνια κάτσανε τέσσερα μαύρα μάτια,

τέσσερα φρύδια σα σπαθιά και δυο κορμιά ρηγάτα.

Να μουνε στη γη τριφύλλι

και στο μπέτι σου μαντίλι. ( ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΟ )

Πάνω στην κούνια κάτσανε,

τζίγκι, τζιγκιτζέλα, τζίγκι, τζιγκιτζό

τέσσερα μαύρα μάτια

ρομ πομ πομ, καλέ ρομ πομ πομ.

Tέσσερα φρύδια σα σπαθιά

τζίγκι, τζιγκιτζέλα, τζίγκι τζιγκιτζό

και δυο κορμιά ριγάτα

ρομ πομ πομ, καλέ ρομ πομ πομ.

Σίδερο είναι το σχοινί, καργένιο το σανίδι

και τα κορίτσια που κουνώ είναι καθάριο ασήμι. ( ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ )

φωτογραφία | νίκος νόου