ΔΗΜ. Κ. ΠΑΠΑΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ ή ΑΒΤΖΟΓΛΟ(Υ)Σ: ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΑ ΚΟΥΜΕΪΚΑ

Κουμέικα, Ιούλιος 2004.
Η Αθήνα στον πυρετό των επερχόμενων Ολυμπιακών  αγώνων.
Στη Σάμο και ιδιαίτερα στα χωριά δυτικά του Πύργου, ένας "αθλητής" μακρινών αποστάσεων, συλλέκτης στιγμών, εικόνων και λόγων, κρατάει ένα ψηφιακό μαγνητόφωνο και γυρνάει τον τόπο, οργανώνοντας και συμμετέχοντας ο ίδιος σε ένα ιδιότυπο "Μαραθώνιο" καταγραφών.
Πρόκειται για το Μανώλη Βουρλιώτη από τον Όρμο του Μαραθοκάμπου τον οποίο συνάντησα πρόσφατα και είχα έτσι τη χαρά να τον γνωρίσω από κοντά και να μιλήσουμε.
Ψάχνοντας στο αρχείο του βρήκε και μου παραχώρησε τη συνέντευξη που είχε πάρει από το συγχωριανό μου Δημήτριο Κ. Παπαχριστοδούλου ή "Αβτζόγλο(υ)" σύμφωνα με το παραγκώμι της τοπικής κοινωνίας.
Δεν ξέρω ούτε μπορώ να κρίνω την πραγματική αξία των λόγων του, αλλά η συναισθηματική αξία είναι σίγουρα μεγάλη.

Εδώ (δεξιά), με τον καθηγητή του Πολυτεχνείου Θεσσαλονίκης Αργύρη Πετρονώτη το 2003

Επρόκειτο σίγουρα για μια ιδιαίτερη φιγούρα, γνώριμη σε όλους στο χωριό και "σύμβολο" κάποτε για μας τους πιτσιρικάδες του δημοτικού σχολείου για το σχόλασμα του υποχρεωτικού Κυριακάτικου εκκλησιασμού:
Μετά την είσοδό του στο ναό του Αγίου Νικολάου, ήταν σίγουρο πως στο επόμενο τρίλεπτο θα πει ο παπάς το "δι' ευχών". Ήταν η ώρα του!! Οπότε μόλις τον βλέπαμε, ξεθαρρεύαμε...!!!
Το σπίτι του στο "γεφύρι" δε μπορούσε να περάσει απαρατήρητο. Είχε παραμείνει ακριβώς έτσι όπως είχε κατασκευασθεί στις αρχές της 2ης δεκαετίας του 1900.
Ο χρόνος είχε αφήσει έντονα τα σημάδια του, όπως φαίνεται και στην τότε φωτογραφία του Μανώλη, αλλά αυτό δεν τον ένοιαζε καθόλου.
Ο ίδιος ζούσε στο δικό του κόσμο, που κι αυτό επίσης φαίνεται στις λήψεις.

Κάτω στο ισόγειο οι κατσίκες, το μουλάρι και τα άλλα ζώα, και στο πάνω σπίτι εκείνος.
Μόνος μετά το θάνατο του πατέρα του, πηγαινοέρχονταν στις εξοχές, χειμώνα καλοκαίρι.
Του άρεσε να πιάνει κουβέντα και να μοιράζεται τις όποιες γνώσεις του, μέσα από ιστορίες και προσωπικές θεωρίες των πραγμάτων και του κόσμου.
Από την 60λεπτη συνέντευξη που του πήρε ο Μανώλης συγκέντρωσα τα χαρακτηριστικότερα κατά τη γνώμη μου αποσπάσματα και τα χώρισα σε τρεις ενότητες.

~*~

Στην πρώτη μιλάει και δίνει πληροφορίες για τη ζωή στο χωριό που είχε "900 ψυχομέτροι", την πείνα του 1916-17, το "κόλπο" με τα επιπλέον δηλωθέντα μέλη της οικογένειας για τη διανομή, για "του αλεύρ', π' τόχανι πτούχανι"!!!, για το σχολείο των 160 μαθητών και των δασκάλων τους, για τις σπουδές στο σχολαρχείο που δε μπόρεσε να κάνει, τα καπνά, το λάδι και τις χαμάδες, τους μαστόρους της πέτρας και του σίδερου, το στερητικό Α στην αρχή των λέξεων... "Να, αυτά, τίπουτ' άλλου"



Στη δεύτερη ενότητα που ακολουθεί παρακάτω, περιγράφει τα χρόνια της στρατιωτικής του θητείας, της επιστράτευσης του '40, του πολέμου, της κατοχής και της 2ης μεγάλης πείνας. "Του λάδ, τόχανι πτούχανι"!!!

Στην τελευταία ενότητα μιλάει για το 2ο αντάρτικο όπως το έζησε, τις προσωπικές του αντιλήψεις και απόψεις για τους "κατσικοκλέφτες" αντάρτες, τα "νόμιμα" ΤΕΑ, το "διαίρει και βασίλευε", τους "Μάηδες", τις "επιχειρήσεις" στον Κέρκη και τις παράπλευρες απώλειες!!!

Πρόκειται συνολικά για μια καταγραφή αναμνήσεων και "γεγονότων" του υπέργηρου "Αβτζόγλου" που με μαεστρία περισσή συνέλεξε ο Μανώλης και που τελικά δίνει μια κάποια εικόνα της ζωής του χωριού, στο πρώτο μισό του 20ου αιώνα, μέσα από τη "θολή" ματιά του θυμικού του συνεντευξιαζόμενου.

Όποιος επιθυμεί να ακούσει ολόκληρη τη συνέντευξη (~1 ώρα), μπορεί να το κάνει με ένα "κλικ" ΕΔΩ